Το πρόσωπο και ο έρως
Χρήστος Γιανναράς
Στο βιβλίο αυτό προσπάθησα να εκθέσω με τρόπο σημερινό (τρόπο ορθολογικής μεθόδευσης και τάξης) τις απαντήσεις στο οντολογικό ερώτημα, όπως προσωπικά τις ανιχνεύω στον ελληνικό φιλοσοφικό λόγο της πρώτης και μέσης χριστιανικής περιόδου.
Το «οντολογικό ερώτημα» ή η «οντολογία» είναι λεκτικοί προσδιορισμοί ιστορικά μεταγενέστεροι, που όμως δηλώνουν έναν αφετηριακό προβληματισμό της φιλοσοφίας: Την αναφορά μας στην πραγματικότητα του όντος, δηλαδή του υπαρκτού, ως προς αυτό ακριβώς το γνώρισμά του: να υπάρχει - πριν από κάθε άλλο προσδιοριστικό ιδίωμα. Και ονομάζουμε ερώτημα οντολογικό την απορία μας για την πραγματικότητα ή το γεγονός του όντος, της μετοχής στην ύπαρξη (πέρα από την απλή φαινομενικότητα των υπαρκτών) - το ερώτημα για την ύπαρξη ως κοινή συνιστώσα ή προϋπόθεση του υπαρκτού (για το Είναι καθεαυτό, ξέχωρα από περιορισμούς χώρου, χρόνου, φθοράς και θανάτου).
Οι απαντήσεις στο οντολογικό ερώτημα, όπως τις επισημαίνω στη συγκεκριμένη φιλοσοφική παράδοση που ερευνώ, συνοψίζονται στους δύο βασικούς όρους: το «πρόσωπο» και ο «έρως». Για τον ελληνικό φιλοσοφικό λόγο της πρώτης και μέσης χριστιανικής περιόδου, αφετηρία για την πρόσβαση στο γεγονός της ύπαρξης καθεαυτήν είναι η πραγματικότητα του «προσώπου». Και ο τρόπος αυτής της πρόσβασης που κάνει το πρόσωπο προσιτό στη γνώση είναι ο «έρως».
Τόσο η αφετηρία της πρόσβασης όσο και ο τρόπος της πρόσβασης προϋποθέτουν την εμπειρική διερεύνηση. Και η εμπειρία δεν εξαντλείται στις πιστοποιήσεις των αισθήσεων, ούτε είναι μόνο διανοητικό γεγονός - σύμπτωση εννοίας και νοουμένου. Εμπειρία δεν είναι ούτε και η διαφυγή σε θολούς «μυστικισμούς», σε ατομικά υπαρξιακά «βιώματα» απρόσιτα στην κοινωνική επαλήθευση. Με τη λέξη «εμπειρία» δηλώνουμε εδώ το καθολικό και πολύπτυχο γεγονός της «σχέσης» του υποκειμένου με τα άλλα υποκείμενα όπως και με τα αντι-κείμενα, δεδομένα της πραγματικότητας που μας περιβάλλει.
Το «οντολογικό ερώτημα» ή η «οντολογία» είναι λεκτικοί προσδιορισμοί ιστορικά μεταγενέστεροι, που όμως δηλώνουν έναν αφετηριακό προβληματισμό της φιλοσοφίας: Την αναφορά μας στην πραγματικότητα του όντος, δηλαδή του υπαρκτού, ως προς αυτό ακριβώς το γνώρισμά του: να υπάρχει - πριν από κάθε άλλο προσδιοριστικό ιδίωμα. Και ονομάζουμε ερώτημα οντολογικό την απορία μας για την πραγματικότητα ή το γεγονός του όντος, της μετοχής στην ύπαρξη (πέρα από την απλή φαινομενικότητα των υπαρκτών) - το ερώτημα για την ύπαρξη ως κοινή συνιστώσα ή προϋπόθεση του υπαρκτού (για το Είναι καθεαυτό, ξέχωρα από περιορισμούς χώρου, χρόνου, φθοράς και θανάτου).
Οι απαντήσεις στο οντολογικό ερώτημα, όπως τις επισημαίνω στη συγκεκριμένη φιλοσοφική παράδοση που ερευνώ, συνοψίζονται στους δύο βασικούς όρους: το «πρόσωπο» και ο «έρως». Για τον ελληνικό φιλοσοφικό λόγο της πρώτης και μέσης χριστιανικής περιόδου, αφετηρία για την πρόσβαση στο γεγονός της ύπαρξης καθεαυτήν είναι η πραγματικότητα του «προσώπου». Και ο τρόπος αυτής της πρόσβασης που κάνει το πρόσωπο προσιτό στη γνώση είναι ο «έρως».
Τόσο η αφετηρία της πρόσβασης όσο και ο τρόπος της πρόσβασης προϋποθέτουν την εμπειρική διερεύνηση. Και η εμπειρία δεν εξαντλείται στις πιστοποιήσεις των αισθήσεων, ούτε είναι μόνο διανοητικό γεγονός - σύμπτωση εννοίας και νοουμένου. Εμπειρία δεν είναι ούτε και η διαφυγή σε θολούς «μυστικισμούς», σε ατομικά υπαρξιακά «βιώματα» απρόσιτα στην κοινωνική επαλήθευση. Με τη λέξη «εμπειρία» δηλώνουμε εδώ το καθολικό και πολύπτυχο γεγονός της «σχέσης» του υποκειμένου με τα άλλα υποκείμενα όπως και με τα αντι-κείμενα, δεδομένα της πραγματικότητας που μας περιβάλλει.
عام:
1992
الناشر:
Δόμος
اللغة:
greek
الصفحات:
374
ISBN 10:
960721756X
ISBN 13:
9789607217561
ملف:
PDF, 31.50 MB
IPFS:
,
greek, 1992
Amazon 
Barnes & Noble 
Bookshop.org 
حول الملفات
المزيد من نتائج البحث
مميزات أخري 
أكثر المصطلحات والعبارات المستخدمة
قوائم الكتب ذات الصلة
